Çocuklara Yönelik Reklam Düzenlemesi
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu ( RTÜK), çocuk programlarında yer alacak yiyecek ve içecek ürünlerine ilişkin reklamlarla ilgili önemli bir düzenleme yaptı. Artan obezite oranlarını düşürmeyi ve sağlıklı beslenmeyi teşvik etmeyi amaçlayan olan düzenlemeler şu şekilde;
“Genel beslenme diyetlerinde, aşırı tüketimi tavsiye edilmeyen gıda ve maddeler içeren yiyecek ve içeceklerin ticari iletişimine, çocuk programlarıyla birlikte veya bu programların içinde yer verilemez” hükmü Mart 2018’de resmi gazetede yayınlanarak kesinleştirilmiştir.
Çocuk programları dışında kalan televizyon yayınlarında, sağlıksız gıda ürünlerinin reklamı yayınlandığında ise izleyiciye bir uyarı verilecektir. Reklam anında, ekranın alt kısmında, rahatça okunabilecek şekilde, izleyicinin beslenme konusunda bilinçlenmesini amaçlayan akar bant yayınlanacaktır. Akar bant metinlerini ekte bulabilirsiniz.
Yapılan açıklamaya göre Sağlık Bakanlığı’nın listesinde çocuk programlarında reklamına izin verilmeyecek gıdalar ‘kırmızı’, belirtilen kriterlere uyulması halinde reklamına müsade edilecek gıdalar ‘turuncu’ ve reklamına izin verilen gıdalar da ‘yeşil’ kategori içerisinde tanımlanmaktadır.
‘Kırmızı’ kategoride, ‘Çikolata ve şeker, gofret, enerji barları, tatlı soslar ve tatlılar, kekler, tatlı bisküviler, meyveli paylar, çikolata kaplı bisküviler, kek karışımları, cipsler, gevrek çerezler, meyve suları, enerji içecekleri, alkolsüz şekerli ya da tatlandırıcılı tüm içecekler ve yenilebilir buzlar’ yer almaktadır. Kırmızı kategorideki gıda ürünlerinin reklamları, çocuk programlarının başında, arasında ve sonunda yapılamayacaktır. Tematik çocuk kanallarının akışını tamamen çocuk programları oluşturduğundan yayın kuruluşlarında kırmızı kategoride yer alan gıdaların reklamına izin verilmeyecektir. Diğer yayın türlerindeki yayın kuruluşları ise çocuk programı yayınladıklarında aynı kurala uymaları gerekmektedir.
Bakanlık listesinde ‘turuncu’ kategoride yer alan gıda ürünlerinin reklamına ise sadece belirlenen (tuz ve şeker değerleri) kriterlere uyulması halinde izin verilecektir. Kriterlerin sağlanmaması durumunda bu ürünlerin de çocuk programlarının başında, arasında ve sonunda reklamı yapılmayacaktır. Turuncu kategorideki gıdaların reklamlarına yönelik denetimlerin başlaması için iki yıllık geçiş süreci öngörülmektedir.
Ticari iletişimine izin verilen, yumurta, meyve ve sebzeler, tatlandırıcı- aroma ve şeker içermeyen süt ve yoğurt gibi gıdalar ise yeşil kategoride yer almaktadır.
Ticari iletişim düzenlemelerinin bir sonraki adımı market reyonları olacak mı ilerleyen zamanlarda göreceğiz.
